İtalya turizmin önemli kilometretaşlarından Pisa Kulesi'nden 129 yıl önce Aksaray'da inşa edilen Eğri Minare ve 800 yılı aşkın Harput'ta bulunan bir diğer yapıdan haberiniz var mıydı?
İtalya bulunan Pisa Kulesi, dünyada büyük bir ilgi ve hayranlık uyandırırken, Selçuklu mimarisinin mütevazı örneği olan Aksaray'daki Eğri Minare ile Harput'taki minareyi kaç kişi biliyor?
2/20
YERDEN İKİ METRE EĞRİLİĞİ BULUNUYOR
Dünyaca ünlü Piza Kulesi'nin ikinci bir eşi Aksaray'da bulunuyor. Selçuklu döneminde inşa edilen ve yerden iki metre eğriliği bulunan minare günümüze ulaşan yapılardan.
3/20
PİZA KULESİ'NDEN 129 YAŞ BÜYÜK
Dünyadaki harika anıtlar arasında gösterilen İtalya'nın Toskana bölgesindeki eğri kulenin Türkiye'deki benzeri Aksaray'daki Eğri Minare. Selçuklu dönemi eseri olan tarihi yapı Piza'dan tam 129 yıl önce inşa edildi.
4/20
MİMARİ DEHA ÖRNEĞİ
Mimarının bilinmediği Eğri Minare, tuğla ve kerpiçten yapıldığı için aynı zamanda "Kızıl Minare" olarak da biliniyor. Sanat tarihçileri Kızıl Minare'nin mimari alanında bir deha olduğu görüşünde hemfikir. Yapı 13. yüzyıl Selçuklu eserlerinden olan Eğri Minare, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın babası I. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından 1221-1236 yıllarında yaptırılmıştır.
5/20
SEBEBİ BİLİNMİYOR
Sanat tarihçileri 1917 yılında şerefesi onarılan Eğri Minare'nin bu tarz inşasına hangi faktörün sebep olduğunu izah edemiyor.
6/20
PİSA ÇÖKÜNTÜ SEBEBİYLE EĞİLDİ AMA EĞRİ MİNARE ÖYLE TASARIMLANDI
Bilindiği gibi Pisa kulesi kaidesi çöküntü sebebiyle eğildi. Oysa Selçuklu mimari sanatının mütevazı örneği olan Kızıl Minare ise tamamıyla eğik bir şekilde tasarlandı.
7/20
BİLİMSEL ÇALIŞMALARA KONU OLDU
2009 yılında Anadolu Ajansı muhabirine konuşan Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü'nden Doç. Dr. Temel Bayrak, Yrd. Doç. Mehmet Akköse ve Aksaray Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hacı Murat Yılmaz ile birlikte 'Eğri Minarenin Zamansal Davranışlarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma' başlıklı çalışma ile Eğri Minare'nin eğikliğini incelediklerini söylemişti.
8/20
92 BASAMAĞI VAR
Eğri Minare'nin 8 asırdır ayakta olduğunu kaydeden Bayrak, şunları ifade etti: "Eğri Minare Horasan harcıyla yapıştırılmış kırmızı tuğlalardan yapılmış. Dört köşe bir kaide üzerine silindirik gövde, ince bir silme ile iki kısma bölünmüştür. Alt kısmı zikzak, üst kısmı mavi ve yeşil çini mozaiklerle kaplanmıştır. Bir şerefesi ve 92 basamağı vardır. Minarenin 8 asır içinde tuğlalarında erime, çatlama ve renk atması olaylarının görülmemesi, tuğlalarında çizgilerini günümüzde de muhafaza etmesi dikkat çekicidir."
9/20
KAİDE VE PABUÇ KISMININ ORİJİNALLİĞİ BOZULDU!
Bayrak, minarenin özellikle kaide ve pabuç kısmının korunmasına yönelik yapılan onarımlar sonucu orijinal biçiminin bozulduğunu ve minarenin gövdesinin halatla bağlanmasının da bir faydasının olmadığını düşündüklerini sözlerine ekledi.
10/20
YIKILMA TEHLİKESİ İLE KARŞILAŞINCA
Eğri minare yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya olması nedeniyle 1973 yılında çelik halatlarla bağlanmıştı. Yanındaki cami sonradan yapılmıştır.
11/20
ZİYARETÇİLERİNİ BEKLİYOR
Yıllara meydan okuyan Eğri Minare ziyaretçilerini bekliyor.
12/20
BİR DİĞERİ HARPUT'TA
Elazığ’da tarihi Harput Mahallesi’nde bulunan ve 800 yılı aşkın süredir ayakta duran Ulu Cami’nin minaresinin eğikliği 3,5 ile 7 derece arasında...
13/20
PİSA KULESİNDEN DAHA EĞRİ
Minare apılan ölçümlerle Pisa Kulesi'nden daha eğri olduğu tescillenendi.
14/20
960 YAŞINDA
Bin 157 yılında Artuklu hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından inşa ettirilen Harput Ulu Cami’nin eğik minaresi, ziyarete gelenlerin ilgisini çekiyor.
15/20
2 YIL BOYUNCA ÖLÇÜM YAPILDI
Minarenin geleceğe aktarılması için Malatya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 3’er aylık takiplerle 2 yıl süren ölçümler yapıldı. Buna göre minarenin 3,5 ile 7 derece arasında eğik olduğu belirlenmesi ile 3,99 eğikliği bulunan Pisa Kulesi’nden daha eğik olduğu tespit edildi.
16/20
ŞEREFESİ ZARAR GÖRDÜ
Büyük Selçuklular’ı 'üstü açık avlulu' Anadolu’daki ilk camilerden birisi ve minaresi tek şerefeli olma özelliğini taşıyor. Şerefeden sonrası 18. yüzyıllarda yıkılmıştır, sırsız tuğla ile dekorasyon yapılmıştır...