Dünyasının en büyük mezarlarından biri! 91 mezar kayıt altına alındı
Bitlis'in Ahlat ilçesinde Türk-İslam dünyasının en büyük mezarlarından biri olan Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda yapılan kazılarda 91 mezar daha envantere kaydedildi.
"Geleceğe Miras" projesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle başlatılan kazı çalışmaları, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Kulaz başkanlığında yürütülüyor.
UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi'nde yer alan 210 dönümlük mezarlığın "Seyitler" bölümünde bu yıl yapılan kazılarda tamamen veya kısmen toprak altında olan 51'i çocuk mezarı 91 mezar ortaya çıkarıldı.
Taşlarının üzerinde motifler, yazılar ve süslemeler bulunan mezarlar, envanter numaraları verilerek kayıt altına alındı.
Kazı başkanı Dr. Öğr. Üyesi Kulaz, AA muhabirine, "Geleceğe Miras" projesi kapsamında Selçuklu Meydan Mezarlığı'nın Seyitler bölümünde çalışma yürüttüklerini söyledi.
Eylül ayında ilk etapta 4 bin metrekarelik bölümde 10 açma yaparak 15 ile 25 santimetre arasında değişen derinliklerde seviyeye inme çalışması yürüttüklerini anlatan Kulaz, "Alanda toprak altından birçok mezar çıkıyor. Çalışmalarda 196 mezar taşına restorasyon uygulaması gerçekleştirdik. Bunların 91'i kısmen veya tamamen toprak altında kalmış ve envantere kaydedilmemiş yeni mezarlardan oluşuyor. Bu mezarlardan 51'i çocuklara ait. Geçici envanter numarası verdiğimiz bu mezarlar kayıt altına alındı." diye konuştu.
"Temel amacımız Ahlat'ta kültür turizmine katkı sağlamak"
Özellikle Ahlatşahlar dönemine ait üzerinde "kufi" yazı karakterleri bulunan oldukça nitelikli mezar örneklerinin toprak altından çıkarıldığını belirten Kulaz, bunların çok önemli veriler olduğunu vurguladı.
Proje kapsamında başta Selçuklu Meydan Mezarlığı olmak üzere Selçuklu Kalesi ve diğer yapılarda kazı ve restorasyon çalışmaları ile çevre düzenleme projelerini hayata geçirmek istediklerini kaydeden Kulaz, "Temel amacımız Ahlat'ta kültür turizmine katkı sağlamak. Ahlat, böylece her geçen yıl kültürel açıdan geleceğe daha sağlam bakabilecek ve bu eserlerimiz sonraki kuşaklara sağlam aktarılabilecektir." dedi.
Seviye inme çalışmalarıyla tamamen açığa çıkan mezarların öncelikle özgün hallerine kavuşturularak sağlamlaştırıldığını ve geçici envanter verildiğini dile getiren Kulaz, mezarların belgelemenin ardından kalıcı envantere ve haritaya işleneceği bilgisini verdi.
Kulaz, mezarlığın tamamında restorasyon uygulamasıyla 4-5 yılda turizme kazandırmayı amaçladıklarını bildirerek, şunları kaydetti:
"Türk-İslam dünyasının en büyük tarihi mezarlarından biri olan Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı'nın her geçen gün ziyaretçi sayısı artıyor. Ahlat, tarihinden dolayı da çok önemli bir yer. Anadolu'nun giriş kapısı ve Orta Çağ'da Kubbet-ül İslam olarak nitelendirilen 3 İslam şehrinden biri. Tabiri caizse Orta Çağ'ın metropol kenti olarak nitelendirilebilir. Mezar taşlarına ve Ahlat'taki kültür varlıklarına Anadolu'nun tapu belgeleri gözüyle bakıyoruz. Anadolu kültür tarihi açısından da önemli olan bu değerleri mümkün olduğunca uzun ömürlü kılmak ve sonraki nesillere daha sağlam ulaştırmak bizim en önemli görevimizdir. Bu görevi de en iyi şekilde yerine getirmeye çaba gösteriyoruz."
