Anadolu kökenli 41 eser Türkiye'ye dönüyor... Yurtdışına yasadışı yollarla kaçırılmışlardı

Türkiye'den yasa dışı yollarla çıkarılmış Anadolu kökenli 41 tarihi eser ABD'den doğdukları topraklara dönüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, bakanlık ile ABD Manhattan Bölge Savcılığı arasında son beş yıldır geliştirilen işbirliği ve ortak çalışmalarla Türkiye'ye 2021 yılından bu yana iadesi sağlanan kültür varlıklarına yenileri eklendi.

Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı ile beraberindeki heyet, Türkiye'ye iadesi sağlanan eserleri New York'ta bulunan Türkevi'nde teslim aldı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy da teslim töreninin ardından sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti:

"Gururluyuz. Ülkemizden yasa dışı yollarla çıkarılmış bir grup eserimizi daha New York'ta bulunan Türkevi'nde teslim aldık. Manhattan Bölge Savcılığı ve İç Güvenlik Soruşturma Birimi ile gerçekleştirdiğimiz başarılı çalışmalar sonucunda bronz başlar, büst ve gümüş heykelciklerin de aralarında bulunduğu toplam 41 kültür varlığımız daha evine dönüyor. Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında iadesini sağladığımız eser sayımız 30 bin 59'a ulaştı. Bu toprakların miraslarına sahip çıkmak üzere çalışmalarımız devam ediyor."

Eserlerin ay sonunda Türkiye'de getirilmesi planlanıyor.

İadesi sağlanan eserlerden Boubon Antik Kenti kökenli 3 bronz heykel başı, bronz kadın büstü ve bronz heykellere ait vücut parçaları Anadolu'da Roma Dönemi heykeltıraşlığının önemli örnekleri arasında gösteriliyor.

Boubon Antik Kenti'nde 1960'lı yıllarda gerçekleşen kaçak kazılar sonucu yurt dışına kaçırılan eser grubundan özellikle Genç Caracalla ve Olgun Caracalla başları antik kentin tanrılaştırılan imparatorların heykellerinin dikildiği kutsal alanda (Sebasteion) yer alan heykellere ait olması bakımından ayrı bir önem taşıyor.

Sebasteion yapısına ait 2 bronz heykel olan Lucius Verus ile Septimius Severus da son iki yılda Türkiye'ye iade edilmişti.

ABD'den iadesi sağlanan diğer heykeltıraşlık eserleri arasında M.Ö. 6'ncı yüzyıla tarihlenen pişmiş toprak kadın başı, Roma dönemine tarihlenen Minerva biçimli bronz ağırlık, mermer Minerva başı, pişmiş toprak ve gümüş Kybele heykelciği, bronz Satyr heykelciği ile gümüş kadın heykelciği bulunuyor.

İadesi sağlanan eserlerden Frig başlığı tipinde 2 bronz miğfer de yer alıyor. Trakyalıların ve Frigyalıların giydiği kendine özgü deri şapka esas alınarak türetilen ve özellikle de piyade mensuplarının giydiği miğferler M.Ö. 4'üncü yüzyıla tarihleniyor.

Türkiye'ye ABD'den iadesi sağlanan önemli eser grupları arasında ayrıca 22 Kilia tipi idol başı da bulunuyor.

Kilia (Gelibolu) tipi idol olarak anılan eserlerin tek üretim merkezi olarak Manisa-Akhisar ilçesinin Kulaksızlar Köyü biliniyor.

Çanakkale'den başlayıp Batı Anadolu'nun en güneybatı köşesinden Antalya'ya kadar geniş bir coğrafyada görülen Kilia idolleri, genellikle Geç Kalkolitik Dönem (M.Ö. 5 bin) ile Erken Tunç Çağı (M.Ö. 3 bin) yerleşimlerinde bulunan, Anadolu'ya özgü bir idol tipi olarak günümüze ulaşıyor.

Yaban keçisi stilinde, M.Ö. 7. ve 6. yüzyılda Batı Anadolu'da hakim olmuş seramik yapım üslubundaki pişmiş toprak vazo ve siyah figür tekniğinde yapılan Olpe ise formunun en eski örneklerden biri olmasıyla öne çıkıyor.

Antik çağda içecek servis etmek için kullanılan ve kırmızı figürlü örneklerinin de bulunduğu bu kap formunun üzerinde, dans eden satyrler yer alıyor.